زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

کشش عرضه





کشش عرضه یا کشش قيمتی عرضه مقدار تغيير در عرضه را نسبت به تغيير در قیمت اندازه‌گيری می‌کند. وقتی مقدار عرضه واکنش زيادی به تغييرات قيمت نشان دهد، می‌گوييم عرضه باکشش است. اگر مقدار عرضه حساسيتی اندک نسبت به تغييرات قيمت داشته باشد می‌گوييم عرضه بی‌کشش است. کشش عرضه به انعطاف‌پذيری فروشندگان در تغيير مقدار عرضه به هنگام تغيير قيمت بستگي دارد.


۱ - تعریف



کشش عرضه، همانند کشش تقاضا، واکنش و حساسیت مقدار عرضه را نسبت به قیمت بررسی می‌کنید که به آن کشش عرضه در برابر تغییرات قیمت می‌گویند و به اختصار کشش عرضه نیز گفته می‌شود.
[۱] لیپسی، ریچاردجی و‌هاربری، کالین، اصول علم اقتصاد۱، ارشاد فکری، مشهد، نیکا، ۱۳۷۹، ص۱۴۶.

به زبان ریاضی؛ کشش عرضه عبارتست از درصد تغییر مقدار عرضه کالایی معین، تقسیم بر درصد تغییر قیمت فروش آن کالا؛ یعنی کشش عرضه به ما می‌گوید که اگر قیمت فلان کالا یک درصد افزایش یابد، عرضه‌کنندگان آن کالا چند درصد عرضه بیشتری خواهند داشت.
[۲] بایداس، ریچاردای، نظریه اقتصاد خرد، حسین راغفر، تهران، نی، ۱۳۷۱، ص۶۱.
به طور کلی به علت اینکه منحنی‌های عرضه عموماً دارای شیب مثبت هستند، کشش عرضه دارای علامت مثبت است و محدودیتی که در کشش تقاضا در مورد حذف علامت منفی وجود داشت در اینجا وجود ندارد.
[۳] لیپسی، ریچاردجی و‌هاربری، کالین، اصول علم اقتصاد۱، ارشاد فکری، مشهد، نیکا، ۱۳۷۹، ص۱۴۷.


۲ - صور مختلف



در کشش عرضه، اگر تغییرات قیمت، مساوی با تغییرات عرضه باشد، به "کشش واحد"؛ اگر تغییرات قیمت، بیشتر از تغییرات عرضه باشد (که در نتیجه، کشش کوچکتر از یک است)، "عرضه بی‌کشش"؛ و در صورتی که تغییرات عرضه بیشتر از تغییرات قیمت باشد، عرضه، تعبیر به "عرضه باکشش" می‌شود. با توجه به تعریف فوق رابطه ریاضی زیر بین تغییرات عرضه و قیمت برقرار است: بی‌کشش=es<1، باکشش=es>۱ و کشش واحد= es=۱؛ .

۳ - شکل هندسی و محاسبه آن



در صورتی که عرضه کاملا بی‌کشش باشدes=۰ است (شکل الف) و اگر عرضه کاملاً با کشش باشد es=¥ است (شکل ب). اگر کشش عرضه بی‌نهایت باشد، کوچکترین کاهش در قیمت، عرضه را صفر می‌کند و اگر کشش عرضه صفر باشد، هر قدر هم قیمت‌ها افزایش یابند، مقدار عرضه تغییری نخواهد کرد.
در حالتی که منحنی عرضه از مبدا مختصات بگذرد کشش واحد است و اگر عرض از مبدا مثبت داشته باشد، عرضه با کشش است و اگر عرض از مبدء منفی داشته باشد، عرضه بی‌کشش است.
[۴] لیپسی، ریچاردجی و‌هاربری، کالین، اصول علم اقتصاد۱، ارشاد فکری، مشهد، نیکا، ۱۳۷۹، ص۱۴۸.

و محاسبه کشش عرضه به طور هندسی عبارت هست:
اگر نمودار عرضه خطی صعودی، محور مقدار را در ربع مثبت قطع کند در این صورت کشش عرضه مثبت اما کوچکتر از واحد خواهد بود؛
اگر نمودار عرضه خطی صعودی، از مبدا مختصات بگذرد در این صورت کشش عرضه مثبت و برابر با واحد خواهد بود؛
اگر نمودار عرضه خطی صعودی، محور قیمت را در ربع مثبت قطع کند در این صورت کشش عرضه مثبت و بزرگتر از واحد خواهد بود.
[۵] محمدی، تیمور، اقتصاد خرد، تهران، موسسه پارسه، ۱۳۸۷، چاپ پنجم، ص۲۲.


۴ - عوامل مؤثر



عواملی است که واکنش تولیدکننده را نسبت به قیمت کالای عرضه شده بیان می‌کند، عوامل مؤثر بر کشش عرضه خوانده می‌شوند. شدت واکنش تا حدود زیادی بستگی به عواملی دارد که در کشش تقاضا نیز مطرح است:

۴.۱ - ماهیت کالا


امکان دست‌یابی به کالای جانشین، اهمیت بسزائی در کشش عرضه دارد؛ یعنی اگر بتوان با تغییرات قیمت، جابه‌جائی عوامل تولید به وجود آورده کالای دیگری را تولید کرد، کشش عرضه بیشتر خواهد بود؛ به عبارت دیگر، تولیدکننده با عوامل خود، بتواند به سهولت (مثلا)، از تولید پیچ به تولید مهره منتقل شود.

۴.۲ - تعریف کالا


هر چه کالایی دقیق‌تر تعریف و مشخص شده باشد به همان‌اندازه کشش عرضه آن بیشتر خواهد بود؛ مثلاً انتقال منابع از تولید دامن زنانه مشکی به دامن زنانه قهوه‌ای به مراتب آسان‌تر است تا انتقال این منابع از تولید دامن به تولید شلوار به طور عام.

۴.۳ - زمان واکنش عرضه


هرچه زمان بیشتری سیر می‌شود به همان‌اندازه نیز کشش عرضه بیشتر خواهد شد؛ زیرا در زمان‌های کوتاه‌تر، انتقال عوامل تولید از شاخه‌ی به شاخه دیگر مشکل‌تر است. این مسئله در مورد محصولات کشاورزی به علت فاصله زمانی بین کاشت و برداشت بشدت محسوس است.

۵ - پانویس


 
۱. لیپسی، ریچاردجی و‌هاربری، کالین، اصول علم اقتصاد۱، ارشاد فکری، مشهد، نیکا، ۱۳۷۹، ص۱۴۶.
۲. بایداس، ریچاردای، نظریه اقتصاد خرد، حسین راغفر، تهران، نی، ۱۳۷۱، ص۶۱.
۳. لیپسی، ریچاردجی و‌هاربری، کالین، اصول علم اقتصاد۱، ارشاد فکری، مشهد، نیکا، ۱۳۷۹، ص۱۴۷.
۴. لیپسی، ریچاردجی و‌هاربری، کالین، اصول علم اقتصاد۱، ارشاد فکری، مشهد، نیکا، ۱۳۷۹، ص۱۴۸.
۵. محمدی، تیمور، اقتصاد خرد، تهران، موسسه پارسه، ۱۳۸۷، چاپ پنجم، ص۲۲.


۶ - منبع



سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «کشش عرضه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۹/۰۱/۰۶.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.